Wanneer het de Nederlands-Roemeense sterrenchef Alex Petrescu allemaal te veel wordt, koopt hij impulsief een vervallen landgoed in Roemenië en laat alles achter. Eenmaal over de grens wordt de halve Roemeen in het land van zijn moeder toch vooral gezien als een halve Nederlander. Hij worstelt met de taal die zijn moeder hem nooit leerde en de cultuur die hij denkt te kennen blijkt in de praktijk toch steeds net weer anders. Tot overmaat van ramp is het paleis dat hij kocht vooral een ruïne.
Het landgoed werd ooit gekenmerkt door vier reusachtige oereiken. Daarvan staat er nog maar één overeind, een boom die koste wat kost gekoesterd moet worden. De drie verdwenen bomen staan niet op zichzelf, maar zijn deel van een veel groter verlies. ‘Elk jaar worden er in Roemenië meer dan achtendertig miljoen kubieke meters aan bomen gekapt,’ tekent Stefan Popa op en plaatst de misdaden van de “houtmaffia” direct in gruwelijk perspectief:
“Naast en op elkaar gestapeld als lijken passen de boomstammen bijna zestien keer in de Piramide van Cheops. […] Vierhonderdvijftig concerthallen vol, zeventienduizend vijfhonderdvijfenveertig luchtballonnen, twintig miljard mensenmagen. […] Ongelooflijk genoeg zijn het exact evenveel kubieke meters aan bomen als het bloed dat op dit moment door alle zeven komma zeven miljard mensen stroomt, het bloed dat ons in leven houdt.”
Wanneer Petrescu in actie komt en zichzelf wereldwijd in de schijnwerpers plaatst om zo het bos scheut voor scheut weer terug te planten, ontdekt hij op niet mis te verstane wijze dat zijn bemoeienis niet op prijs wordt gesteld. Daar komt nog eens bij dat hij het dossier over zijn moeder in handen krijgt, ooit opgesteld door de Securitate en ontdekt hij dat haar vlucht voor het dictatoriale regime van Nicolae Ceaușescu niet zo is verlopen als hij altijd heeft gedacht.
In de schaduw van de eik is een verbluffende roman die de lezer meeneemt op een reis door de Roemeense geschiedenis en cultuur. Stefan Popa heeft met dit boek een waar meesterwerk geschreven dat niet alleen de complexiteit van het hoofdpersonage en diens zoektocht naar zijn identiteit vertelt, maar ook de diepe en complexe geschiedenis van Roemenië blootlegt en de manier waarop dit nog altijd doorwerkt en voelbaar is in het moderne Roemenië.
Voor deze vijfde roman keerde Popa terug naar het Roemenië van zijn ijzersterke debuutroman Verdwenen grenzen (“Een verhaal dat er mag zijn” – Jeroen Vullings) en ten dele van zijn vierde werk, het geniale Of de oleander de winter overleeft (“Een schrijver die een groot publiek verdient” – Ronald Giphart). Stefan Popa zet een een groots en meeslepend verhaal neer, gelaagd en urgent, met de droogkomische stijl die je ook al tijdens zijn derde roman De Verovering van Vlaanderen tranen met tuiten bezorgde.
In de schaduw van de eik is een grootse roman, die een groot publiek verdient en bekroond moet worden met de grootste prijzen. Stefan Popa is een schrijver die door iedereen gelezen moet worden.