In het Frankrijk van aan het einde van de Tweede Wereldoorlog wordt de vrijgevochten Française Mathilde hopeloos verliefd op de knappe Marokkaanse tirailleur in Franse dienst Amine. Dat is wederzijds en na een kerkelijk huwelijk vertrekken de twee naar Marokko, waar Amine van plan is zijn geërfde stuk grond te laten bloeien. Mathilde droomt ondertussen van een spannend en werelds leven in dat exotische stuk Noord-Afrika.
Het duurt niet lang of die dromen spatten aan alle kanten uiteen. Het stuk grond is een gortdroge woestenij en Mathilde wacht geen leven van luxe. Integendeel. Op het platteland buiten Meknès en ver van het bruisende stadsleven wachten slechts armoede en ontberingen, eenzaamheid en een wereld die haar niet omarmt en die zij niet begrijpt. De komst van twee kinderen verandert daar niets aan.
“Mathilde”, het eerste deel van een drieluik, is een verhaal van de beste bedoelingen die steevast uitmonden in misère voor alle betrokkenen. Het leven is geen sprookje, laat Leïla Slimani pijnlijk duidelijk zien. Amine probeert een vruchtbaar bedrijf van de grond te krijgen om zijn gezin het beste te kunnen bieden, Mathilde probeert tegen de klippen op een warm thuis te maken in een aan alle kanten voor haar vijandige omgeving. Wanneer alles steeds weer de mist in gaat, borrelt de woede en frustratie van Amine op, terwijl Mathilde zich terugtrekt.
Interessant zijn de conflicten tussen Amine en Mathilde bij tijd en wijle zeker, maar geen van de personages weten mijn sympathie als lezer te wekken. Dat geldt ook voor de andere personages in de roman, van wie er naar mijn smaak te veel worden opgevoerd. De grootste bijrol is voor dochter Aïcha die helaas de innerlijke stem van een volwassene heeft gekregen waardoor haar belevenissen geregeld potsierlijk overkomen. Een ergernis is dat er geregeld personages voorbijkomen van wie een achtergrondverhaal geschetst wordt zonder dat duidelijk wordt waarom je dit als lezer zou moeten weten.
Het werkelijk boeiende gedeelte van het boek, komt naar mijn idee pas echt van de grond in de laatste delen. Het verhaal speelt zich af tegen de achtergrond van de Marokkaanse onafhankelijkheidsstrijd. Als lezer krijg je een voorproefje van de ontwrichtende effecten op de maatschappij, van de oplaaiende haat tegen kolonisten, van de tweestrijd waarin veel zowel Marokkanen als Fransen op Marokkaanse bodem zich bevinden. Van het afstand nemen van het door de Fransen meegebrachte katholicisme en de terugkeer naar de eigen tradities en de islam en alle botsingen die dat met zich meebrengt.
Net wanneer deze interessante periode aanbreekt, is het boek afgelopen. Ik ben niet verpletterd door het eerste deel van de trilogie. Zowel het verhaal, de personages als de schrijfstijl van Slimani wisten me niet te grijpen. Toch kijk ik uit naar het tweede deel, omdat deel 1 een weliswaar naar mijn smaak te lange inleiding is, er wel alle reden is om te geloven dat het vervolg dit ruimschoots goed zal maken.
In 2023 wil ik gemiddeld een boek per week te lezen. Om na het lezen het boek niet direct uit het zicht te laten verdwijnen, probeer ik na de laatste pagina kort te reflecteren op wat ik zojuist gelezen heb.